In de wijk Elderveld-Noord in Arnhem hebben de gemeente, woningcorporaties, het waterschap en Firan onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden om woningen aardgasvrij te maken met restwarmte uit afvalwater van de rioolwaterzuivering. In totaal is er voldoende duurzame aquathermie beschikbaar voor 1.500 woningen. Dit is uit te breiden door ook uit de riolering in de wijk warmte te winnen en door de warmte die in de zomer niet benut wordt in de bodem op te slaan voor in de winter.

De gemeente Arnhem heeft de ambitie om uiterlijk in 2030 in totaal 6.500 woningen aardgasvrij te maken, als onderdeel van de verduurzaming van de lokale energievoorziening. De inzet is dat de aardgasvrije alternatieven betaalbaar, eerlijk en duurzaam zijn. Daarom zijn bewoners niet verplicht om aan te sluiten op een warmtenet, en is het uitgangspunt dat de woonlasten na de overgang naar de nieuwe warmtevoorziening gelijk blijven.

Aardgasvrij door aquathermie

Samen met de woningcorporaties Vivare en Volkshuisvesting, Waterschap Rivierenland en Firan is de gemeente Arnhem een project gestart om de wijk Elderveld-Noord stapsgewijs via een warmtenet aardgasvrij te maken. Daarbij wordt gebruik gemaakt van restwarmte van de rioolwaterzuiveringsinstallatie aan de rand van de wijk. Firan ontwikkelt, realiseert en beheert de infrastructuur van het nieuwe publieke warmtenet.

Warmte uit afvalwater

Na het zuiveringsproces heeft het afvalwater uit de zuiveringsinstallatie van Waterschap Rivierenland een temperatuur tussen de 10 tot 25°C. De warmte die aan het water wordt onttrokken, zal via een warmtepomp op de gewenste temperatuur worden gebracht om woningen van verwarming en warm tapwater te voorzien. Het warmtenet transporteert de warmte naar de woningen.

Betaalbare warmte voor huur- en koopwoningen

In de eerste fase zullen ongeveer 800 woningen in Elderveld-Noord gebruik maken van de restwarmte van de waterzuiveringsinstallatie van Waterschap Rivierenland. Het gaat om 700 huurwoningen en 100 woningen in particulier eigendom. Voor deze eerste fase is een rijksbijdrage aangevraagd uit het Programma Aardgasvrije Wijken.

Met het project, dat van start gaat in 2021, is een totale investering van ruim dertig miljoen euro gemoeid. Het Arnhemse Klimaatfonds stelt hiervoor 490.000 euro ter beschikking. De gemeente Arnhem heeft een aanvraag voor een bijdrage (van zes miljoen euro) ingediend bij het programma Proeftuinen Aardgasvrije Wijken. Om de huurwoningen te verduurzamen naar energielabel A, aan te sluiten op het warmtenet en te voorzien van een elektrische kookplaat investeren ook de woningcorporaties in het project. Daardoor zullen de energielasten voor huurders dalen.

Particuliere woningbezitters krijgen het aanbod om de overstap te financieren met behulp van een subsidie uit het project en een lening met aantrekkelijke voorwaarden. Omdat de maandelijkse energiekosten afnemen als gevolg van de verbeterde isolatie, blijven de woonlasten naar verwachting gelijk.

Verduurzaming en vernieuwing

De gemeente Arnhem ziet de ontwikkeling van het warmtenet als onderdeel van een gecombineerde inzet op verduurzaming en wijkvernieuwing in Elderveld-Noord. In de wijk ligt het oudste gasnet van Arnhem en het riool moet binnen nu en tien jaar vervangen worden. Een mooie kans om alles tegelijkertijd aan te pakken en zo de overlast en de kosten te beperken.

Ook in andere Arnhemse wijken werken de gemeente, woningcorporaties, Firan samen met partners aan de aanleg en uitbreiding van het lokale warmtenet. Voor de wijken Vredenburg en Kronenburg wordt daarvoor gekeken naar de mogelijkheden van lagetemperatuurnetten met warmte uit oppervlaktewater.

Het warmteproject in Elderveld-Noord is een samenwerking tussen de gemeente Arnhem, woningcorporaties Vivare en Volkshuisvesting, Waterschap Rivierenland en Firan.