Er is steeds meer vraag naar slimme netwerken om lokaal opgewekte duurzame energie ook lokaal in te zetten. Hoe komen we dan tot een betrouwbare en efficiënte energievoorziening met maximale waarde voor alle betrokkenen? André Simonse, business ontwikkelaar bij Firan, vertelt over energiemanagementsystemen om lokale duurzame energiestromen in goede banen te leiden.
Waarom is lokaal energiemanagement zo belangrijk?
De internationale en landelijke klimaatdoelstellingen, de Regionale Energiestrategieën (RES’en) en de lokale Transitievisies Warmte betekenen dat de energietransitie in Nederland flink op stoom is gekomen. Er is een groeiende vraag naar duurzame warmte, waterstof en stroom, en er ontstaat steeds meer aanbod van initiatieven om duurzame energie op te wekken. Ondertussen staat de capaciteit van het bestaande elektriciteitsnetwerk onder druk (congestie).
Vernieuwende infra-oplossingen zoals cable pooling en energy hubs maken optimaal gebruik van de beschikbare netcapaciteit door vraag, opslag en aanbod lokaal te combineren. Bij cable pooling worden nabijgelegen wind- en zonneparken onderling verbonden via één netaansluiting. Energy hubs ontsluiten het potentieel van verschillende soorten lokaal opgewekte duurzame energie en koppelen de producenten direct aan de afnemers.
Voor de lokale netwerken, die nieuwe projecten mogelijk maken zonder dat daarvoor een nieuwe (of uitgebreidere) aansluiting op het gereguleerde elektriciteitsnet is vereist, is het essentieel om de energiestromen continu en automatisch te analyseren, monitoren, sturen en beheren. Met een slim energiemanagementsysteem worden vraag en aanbod van warmte, waterstof en elektriciteit integraal en optimaal gebalanceerd. Zo ontstaat een efficiënt systeem dat aansluit bij de energievraag van gebruikers én dat producenten via een betrouwbaar en rendabel netwerk verbindt met afnemers.
Hoe werkt een duurzaam energiemanagementsysteem?
Firan zorgt voor de ontwikkeling, de aanleg en het beheer van duurzame energie-infrastructuren, zoals projecten met cable pooling en smart city initiatieven. Ons Grid Control Platform geeft producenten en gebruikers grip over de lokale energiestromen. Met het geavanceerde energiemanagementsysteem ontstaat real-time inzicht in de opwek, de opslag en het gebruik van de lokale bronnen. Het systeem brengt vraag en aanbod vervolgens in balans en geeft de betrokkenen de mogelijkheid om in te spelen op pieken en dalen in de productie en het gebruik.
Via een real-time interface ontsluit het Grid Control Platform signalen van de lokale netbeheerder over de actuele transportcapaciteit. Daardoor wordt een maximale opwek van duurzame energie mogelijk. De onafhankelijke koppeling met traders legt de basis om een optimaal rendement te halen uit de opwek. Het platform zorgt dus voor een maximale toepassing en waarde van lokale duurzame bronnen én voor een optimale inzet en minimale belasting van het publieke elektriciteitsnet.
Voor ontwikkelaars, eigenaren en exploitanten van zon- en windparken zorgt het energiemanagement voor grip op de afname van de opgewekte energie. Het Grid Control Platform laat zien welke energie er beschikbaar is, welke vraag er is in de buurt en welke mogelijkheden er zijn voor opslag en levering. Door een slimme sturing op de verschillende parameters is steeds de juiste energie op het juiste moment op de juiste plek.
Welke goede voorbeelden zijn er al?
Het Grid Control Platform van Firan is al in gebruik op diverse toonaangevende locaties in Nederland.
Neem Forteiland Pampus in het IJmeer nabij Amsterdam. Het UNESCO Werelderfgoed heeft de ambitie om in 2023 volledig aardgasvrij, zelfvoorzienend en circulair te opereren. Samen met partners ontwikkelt Firan een off-grid netwerk met een hoofdrol voor lokale duurzame energiebronnen, zoals zon- en windenergie. Het Grid Control Platform brengt op basis van een analyse van historische en actuele data steeds het (te verwachten) energie-aanbod in beeld. De inzichten stellen de voorzieningen op het eiland in staat om proactief in te spelen op mogelijke pieken en dalen in de energievraag. In combinatie met batterijopslag zorgt het platform voor een efficiënte inzet van de beschikbare duurzame stroom.
In de Achterhoek is een directe verbinding gelegd tussen producenten en verbruikers van zonne-energie. Solarpark Azewijn Montferland, eigendom van Pfixx Solar, voorziet de fabriek van Wienerberger in Azewijn van zonnestroom. Het Grid Control Platform van Firan zorgt voor een slimme aansturing van de directe lijnconstructie tussen de producent en gebruiker van de duurzame energie – en daarmee voor een zonnepark met een maximaal rendement en een fabriek met een elektriciteitsvoorziening die klaar is voor de toekomst.
Balans in het duurzame energiesysteem van de toekomst
De slimme balancering van lokale energiestromen wordt steeds actueler en urgenter nu er allerlei concepten ontstaan met duurzame bronnen in de hoofdrol. Zo zijn er projecten met energy hubs met één producent en één afnemer op één locatie in de maak. Maar er wordt ook gewerkt aan netwerken met meerdere opwekkers en diverse gebruikers die zich op verschillende nabijgelegen kavels bevinden. Daarbij zien we ook kansen voor een lokale uitwisseling van groene stroom, wat extra waarde toevoegt aan de infra-oplossing. Het Grid Control Platform van Firan verbindt dan deeloplossingen, zoals cable pooling, batterijopslag en gesloten distributiesystemen, tot een integraal netwerk dat alles goed regelt. Van de balancering van de lokale energie tot de maximale benutting van de netaansluiting.
De actuele ontwikkelingen en vernieuwende initiatieven maken duidelijk dat lokaal energiemanagement een belangrijke bijdrage levert aan verduurzaming van bedrijventerreinen, industriegebieden en andere locaties die werken aan klimaatneutraliteit. Het Grid Control Platform fungeert hierbij als een integraal systeem om warmte, waterstof en elektriciteit efficiënt in te zetten. Zelfs in regio’s waar nu (of mogelijk in de nabije toekomst) sprake is van netcongestie. Daarmee geeft de aanpak een extra impuls aan de Nederlandse energietransitie en zetten we samen de volgende stap naar een duurzame gebouwde omgeving.
Stappenplan voor energy hubs
Aan de slag met een energy hub? Ons stappenplan zet praktische handreikingen, aandachtspunten en cases op een rij.
