Collectieve warmtenetten zijn een hoofdroute van de lokale warmtetransitie. Publieke warmtenetten geven gemeenten directe zeggenschap over de transitie naar aardgasvrij wonen. Daarmee zijn maatschappelijke waarden zoals duurzaamheid, betrouwbaarheid en betaalbaarheid maximaal gewaarborgd, zegt André Meijer, directeur van Firan.
De afspraken over de verduurzaming van de gebouwde omgeving uit het Klimaatakkoord betekenen dat 7 miljoen woningen en 1 miljoen gebouwen in 2050 aardgasvrij zijn. De doelstelling van het kabinet is om in 2030 in de bestaande bouw 500.000 nieuwe aansluitingen (weq’s) op warmtenetten te hebben gerealiseerd.
Er is veel werk te verzetten om alle ambities waar te maken. Gemeenten vervullen een sleutelrol voor de lokale warmtetransitie, en nemen vanuit de Transitievisie Warmte het voortouw voor de ontwikkeling van oplossingen voor een aardgasvrije gebouwde omgeving. Collectieve oplossingen zoals warmtenetten maken het mogelijk om optimaal gebruik te maken van lokaal beschikbare – CO2-vrije en duurzame – bronnen. Denk aan aquathermie, restwarmte van datacenters, biomassa, geothermie en restwarmte uit afvalverbranding.
Publieke warmtenetten in de nieuwe Warmtewet
Uit de overheidsdocumenten over de Wet Collectieve Warmtevoorziening (Wcw) is af te leiden dat warmtenetten met meer dan 1.500 aansluitingen waarschijnlijk in publiek eigendom worden gebracht. De warmte-infrastructuur is dan voor minimaal vijftig procent (d.w.z. vijftig procent plus één aandeel) in handen van een publieke partij, zoals een gemeente of een publiek netwerkbedrijf.
In een publiek warmtebedrijf participeert een gemeente samen met bijvoorbeeld een warmtenetwerkbedrijf en een investeringsfonds om de infrastructuur te ontwikkelen, realiseren en exploiteren. Voor de productie en levering van warmte wordt samengewerkt met verschillende partijen, zoals warmteleveranciers, waterbedrijven, warmtecoöperaties, woningcorporaties en private investeerders.
Publieke warmtenetten als de gouden standaard
De publieke warmtenetten die centraal staan in de concept-Wcw betekenen dat gemeenten een sterkere regie kunnen voeren over de lokale warmtetransitie. Gemeenten krijgen dankzij de samenwerking met publieke partners meer mogelijkheden om directe zeggenschap uit te oefenen over de gebieden waarin een warmtenet wordt aangelegd én om daarbij te sturen op maatschappelijke waarden zoals duurzaamheid, leveringszekerheid en betaalbaarheid.
Als specialist in infra voor nieuwe energie werkt Firan van oudsher al intensief samen met gemeenten, regionale ontwikkelingsmaatschappijen, provincies en andere publieke partijen aan warmtenetten die klaar zijn voor de toekomst. De werkwijze in projecten zoals in Zaanstad en Harderwijk wordt onder de Wcw naar verwachting de gouden standaard voor publieke warmtenetten. Daarnaast staan we, vanuit projecten zoals in Didam, Apeldoorn en Zutphen, te boek als de vertrouwenwekkende partij die de verbinding legt tussen de diverse spelers in de warmteketen. Van woningcorporaties, energiecoöperaties en waterbedrijven tot warmteproducenten en -leveranciers, adviesbureaus en de industrie.
De techniek en governance van onze energie-infrastructuren zijn zodanig geregeld dat een warmtenet altijd aanpasbaar is aan nieuwe ontwikkelingen. Of het nu gaat om de beschikbaarheid van (lokale) warmtebronnen of de komst van de nieuwe Warmtewet. Met onze modulaire warmtesystemen werken gemeenten en woningcorporaties stapsgewijs naar een publiek warmtenet, startend met een wijkwarmtestation voor vierhonderd tot achthonderd woningen.
Open voor duurzame bronnen
Als publieke partner hechten we grote waarde aan een warmte-infrastructuur die open staat voor verschillende bronnen. Wat ons betreft maken diverse – duurzame – bronnen onder gelijke condities gebruik van de warmte-infrastructuur. De aanpak stimuleert de ontwikkeling van nieuwe lokale bronnen en zorgt voor een robuuste warmtevoorziening. Daarnaast weten we dat de werkwijze de duurzaamheid van het warmtenet ten goede komt. Van producenten wordt gevraagd dat alle warmte die zij aan het warmtebedrijf leveren duurzaam is. Op termijn worden dan zelfs de voorzieningen voor piekmomenten en back-up verduurzaamd.
De publieke warmtenetten die de Wcw voorziet, geven gemeenten extra handvatten om de warmte-infrastructuur optimaal te benutten voor de transitie naar aardgasvrij wonen. Daarmee ook daadwerkelijk aan de slag? Firan is er klaar voor!
